لترون یا همان نئوپان روکش شده در مقایسه با ام دی اف روکش دار قیمت کمتری دارد از این رو در خیلی از موارد مانند ساخت کمد برای ارزان تر شدن محصول تمام شده از لترون به جای ام دی اف استفاده میکنند. از آنجایی که هر ارزانی بی دلیل نیست و هر گرانی بی حکمت! در این مقاله قصد داریم تفاوت این دو نوع ورق را بررسی کنیم
باید بدانیم که ورق چوبی از مغزی و روکش تشکیل شده است. مغزی می تواند تخته چند لایی، MDF یا نئوپان باشد که برای زیبایی و مقاومت در برابر شرایط محیطی و عوامل مکانیکی، با روکش های مختلف پوشیده می شود. این روکش ها انواع و طبعا اسم های مختلفی دارد. روکش های لترون (letron) و روکش های ملامینه از انواع آن روکش هاست. در مورد انواع فرآورده های چوبی میتوانید در مجله تخصصی صنعت چوب برکت مقاله انواع فرآورده های چوبی را بخوانید
منظور از ورق لترون (Letron) یا ملامینه چیست؟
منظور از ورق ملامینه یا ورق لترون همان ورق نئوپان روکش شده است (درمورد ورق نئوپان خام میتوانید در بخش بلاگ برکت مجله تخصصی صنعت چوب بخوانید) ورق های نئوپان خام با درجه کیفی بالا و سطح صاف را روکش میکنند که به این ورق روکش شده لترون یا ورق ملامینه میگویند. در واقع ملامینه یا لترون اسم روکش استفاده شده است. این نوع روکش ها مانع از رسیدن آب و رطوبت به مغز چوب میشود همچنین تا حدی هم از خراشیدگی جلوگیری میکند. ورق های ام دی اف را نیز روکش های ملامینه و لترون میشوند اما در بیان عوام منظور از ورق لترون یا ملامینه همان ورق نئوپانی ست که روکش لترون یا ملامینه دارد. بنابراین این سوال که فرق لترون و ام دی اف چیست اصلا معنایی ندارد!
قبل از آنکه تفاوت ورق های نئوپان روکش شده (لترون یا ملامینه) با ورق های ام دی اف روکش دار را توضیح بدم لازمه تفاوت روکش های لترون و ملامینه رو هم همینجا بگم
لترون یا روکش کاغذی، در برابر رطوبت، خط و خش و حرارت مقاومت مناسبی ندارد. در واقع این روکش جزو ارزان ترین مدل های در بازار است که سطح کیفی بسیار پایینی دارد.(جالبه بدونید لترون اسم یک برند آلمانی تولید روکش های کاغذی ست که محصولات آن در ایران زیاد استفاده میشده)اما در مقابل، ملامینه در برابر رطوبت، خط و خش و حرارت بسیار با دوام است و همین ویژگی ها، آن را به یکی از پرکاربردترین روکش های چوبی، تبدیل کرده است.
تفاوت ورق های نئوپان روکش شده (ملامینه و لترون) با ورق ام دی اف روکش شده
در یک کلام تفاوت لترون و ام دی اف در مغز آن هاست( در این نوشته منظور ما از ام دی اف همان ام دی اف با روکش ملامینه است و نه روکش هایگلاس و ..). مغز نئوپان از خرده چوب های نسبتا درشت ساخته شده و چگالی آن پایین است برعکس ام دی اف که چگالی بالاتری داشته و اجزای آن فشرده تر است. در تصویر زیر تفاوت بافت این رو محصول با وضوح دیده میشود
تفاوت در استحکام
به طور کلی استحکام ورق نئوپان از ام دی اف پایین تر است بنابراین در سازه هایی مانند کمد های بزرگ که محل قرار گیری وسایل سنگین است و یا درب های بزرگ بهتر است از ام دی اف استفاده شود چرا که به مرور زمان و هنگام بارگزاری های سنگین ورق های نئوپان دچار خمش و انحنا میشوند
مقاومت در برابر آب و رطوبت
ام دی اف و نئوپان هیچکدام ضد آب و رطوبت نیستند و در اثر تماس با آب خراب میشوند در واقع آب در بافت خرده چوب ها نفوظ میکند و باعث تورم آن میگردد در نتیجه ورق اضطلاحا باد کرده و بافت آن به مرور تجزیه میشود. توجه کنیم که روکش های ملامینه که بر روی ورق نئوپان و ام دی اف کشیده میشود صرفا نقش محافظ در برابر رطوبت را دارد حال اگر در اثر خراش و یا در قسمت های کناری که ورق ها برش خورده اند به مغز ورق رطوبت برسد ورق تغییر فرم میدهد
تنوع در طراحی و ظرافت در ساخت
به دلیل بالا تر بودن تراکم باف ام دی اف ظرافت ساخت وسایل در ام دی اف بیشتر از نئوپان است و نجار فضای مانور بیشتری در برش کاری دارد. مثلا در طراحی و ساخت گوشه های باکس ها و شلف ها با ام دی اف نجار لبه ورق را برشی 45 درجه فارسی میزند و یا با دستگاه سی ان سی CNC برش و طرح های خاصی را روی ام دی اف در می آورد که انجام چنین کارهای باا آن ظرافت عملا با ورق نئوپان غیر ممکن است. از سویی دیگر اگر چه برای ساخت ورق های لترون از ورق های خام نئوپان درجه یک استفاده میشود اما باز هم سطح ورق های ام دی اف از ورق های نئوپان صاف تر است در نتیجه اینکه در صطح ورق های لترون یا همان نئوپان های روکش شده نقطه های ریز برجسته لمس کنید پدیده غیر قابل انتظاری نیست!
راه تشخیص نئوپان از ام دی اف
وقتی هر دو ورق نئوپان و ام دی اف روکش شده باشند به ظاهر شبیه هم هستند گاهی لازم است این دو را از هم تشخسی دهیم (مثلا ممکن است قصد خرید کمد یا سرویس خوابی داشته باشید از آنجا که محصول ساخته شده از ام دی اف تفاوت قیمت حداقل 30 درصدی را دارد بهتر از روش تشخیص آنها را بدانیم) برای تشخیص این دو ورق میتوانید:
سطح وزق را لمس کنید: سطح ورق ام دی اف صاف تر است و در سطح ورق نئوپان زبری و نقطه های ریزی لمس میکنید
وزن را مقایسه کنید: اگر از هر دو ورق در اختیار داشته باشید متوجه میشوید که ورق ام دی اف سنگین تر است
کنار ها، پشت دستگیره و لولا ها را چک کنید: در این قسمت ها که روکش ها از بین رفته اند میتوانید مغز ورق را مشاهده کنید در ورق نئوپان خرده چوب ها مشخص است